Starogard Gdański – atrakcje turystyczne, które warto zobaczyć

Starogard Gdański to miasto położone w województwie pomorskim. To niezwykła stolica oraz serce Kociewia. Jest jednym z najstarszych miast znajdujących się na Pomorzu. Co warto zobaczyć z dzieckiem w Starogardzie Gdańskim? W jakie ciekawe miejsca się udać podczas wizyty w mieście? Czy w weekend uda się zaplanować pobyt? Sprawdź naszą listę odwiedzonych miejsc w Starogardzie Gdańskim podczas podróży z naszym dzieckiem.

Mapa atrakcji turystycznych Starogardu Gdańskiego

Na poniższej mapie znajdziesz miejsca, które odwiedziliśmy podczas wizyty w Starogardzie Gdańskim.

Gdzie zaparkować podczas zwiedzania Starogardu Gdańskiego?

Atrakcje Starogardu Gdańskiego zaczęliśmy zwiedzać od Rynku. Parkowaliśmy naprzeciw Ratusza Miejskiego. Zapłaciliśmy za dwie godziny – sześć złotych.

Ścieżka Dolina Wierzycy

Ścieżka Dolina Wierzycy w Starogardzie Gdańskim to ścieżka edukacyjna przygotowana dla dorosłych jak i dzieci. Warto tutaj przyjść i przespacerować się 4-kilometrową trasą. Może wraz ze swoim dzieckiem zorganizujesz piknik?

A może weźmiesz kijki i spędzisz tutaj poranek na nordic walking? Niezależnie jak będziesz chciał spędzić tutaj czas, to miejsce jest wyjątkowe. Teren jest objęty Naturą 2000, a nurt rzeki Wierzyca zachwyca o każdej porze roku. My byliśmy w zimie, a dokładnie w lutym.

Gdzie zaparkować przy ścieżce w Dolinie Wierzycy?

Wyznaczyliśmy sobie parking za restauracją Kuchnia Jadwigi i Helenki. Można tam spokojnie zostawić samochód. Postój znajduje się tuż przy wejściu na trasę.

• Współrzędne parkingu w Dolinie Wierzycy: 53.970737, 18.516670.

Jak wygląda ścieżka Dolina Wierzycy?

Ścieżkę można przejść dwoma wariantami. Możesz pójść wzdłuż rzeki Wierzycy w lewo i dojść do mostu. Ale możesz również na początku odbić w prawo na ścieżkę z widokami z platformy widokowej. My właśnie tak zrobiliśmy.

Dopiero później zdecydowaliśmy się na zrobienie całej trasy jako pętli. Gdy dotarliśmy do platformy widokowej, po kilku minutach od rozpoczęcia ścieżki, to zobaczyliśmy blask wschodzącego słońca nad budzącym się miastem – Starogardem Gdańskim. Widać również teren objęty Naturą 2000 wraz z Doliną Wierzycy.

Ścieżkę Dolina Wierzycy rozpoczęliśmy przy bramie z napisem „ŚCIEŻKA EDUKACYJNA”. Obok bramy – za nim jeszcze ją przekroczyliśmy, znajdowały się tablice edukacyjne. Następnie przeszliśmy na drugi brzeg przez most nad Wierzycą. Weszliśmy na drewniane podesty, które idealnie się sprawdzają, bo jest tutaj podmokły teren. Skręciliśmy w prawo. Szliśmy chwilę prosto, a później zdobywaliśmy metry idąc pod górę.

Platforma widokowa na ścieżce

Doszliśmy do platformy widokowej, z której podziwialiśmy panoramę Doliny Wierzycy, a dalej zabudowania Starogardu Gdańskiego i okolic. Widok z tego miejsca jest w zakresie 180 stopni. Po przejściu kilkuset metrów, zauważyliśmy wiatę z ławeczkami. Mogliśmy chwilę tutaj odpocząć od trasy, jaką pokonaliśmy w nocy jadąc z Małopolski. To też było idealne miejsce, gdzie zjedliśmy śniadanie podczas wschodzącego słońca z widokami na rzekę i otaczającą przyrodę.

Ścieżka nad rzeką

Dalej poruszaliśmy się za trasą wiodącą przez pola obok drzew i mieliśmy widok na rzekę, która czasem była bardzo blisko, a czasem dalej. W takim klimacie dotarliśmy do kolejnego mostu nad przepływająca rzeką. Co prawda można było iść dalej w kierunku Nowej Wsi czy wsi Krąg, ale my zamierzaliśmy powrócić na parking.

Poobserwowaliśmy chwilę nurt rzeki, przeszedł obok nas ktoś z psem i zaczęliśmy wracać na parking. Najpierw tą samą trasą. Jak tylko będzie rozejście, to warto trzymać się prawej strony, tak bliżej rzeki. Pod koniec trasy zobaczyliśmy miejsce na ognisko i ławki. Warto mieć ze sobą kiełbaski. Można je upiec. Ostatni odcinek trasy przeszliśmy po drewnianych kładkach, bo tam był podmokły teren.

Cała trasa jest wyznaczona, aby zobaczyć piękno przyrody, ale przede wszystkim nurt rzeki Wierzycy. Szlak liczył blisko 4 kilometrów. My przeszliśmy go w około 60 minut. Można spróbować także przejechać tę trasę rowerem.

Rynek w Starogardzie Gdańskim

Rynek to najstarsza część miasta. Na środku zobaczysz Ratusz Miejski, w którym byliśmy oglądać ostatnią z wystaw przygotowaną przez Muzeum Ziemii Kociewskiej. Rynek w formie kwadratu otaczają kamienice. Będąc w tym miejscu zwróć uwagę na zabytkową kamienicę, znajdującą się pod numerem 16. Z rynku zobaczysz dwa kościoły – świętego Mateusza i świętej Katarzyny.

Ratusz Miejski

Ratusz mieści się na środku Rynku. W roku 1484 w wyniku pożaru połowy miasta, Ratusz uległ spaleniu. Później został zbudowany na fundamentach gotyckich, które są pozostałościami po tym pożarze. Następnie uległ zniszczeniu w wyniku wojny ze Szwedami. Został przebudowany w XVIII wieku. Ostateczna przebudowa tego obiektu była w 1893 roku. Teraz będziesz mógł się zachwycić jego neorenesansowym stylem.

Baszta Książęca (Narożna)

Jest to najstarsza baszta w tym mieście, a nawet największa. Znajdziesz ją przy ulicy Bocznej 3. Jej mury są wzniesione na fundamentach strażnicy książąt gdańsko-pomorskich. Nie jest do końca pewne, czy rekonstrukcja tego budynku została odzwierciedlona z XVII wieku. Nie ma jednoznacznych źródeł. Ale teraz można ją zobaczyć w środku, dzięki zwiedzaniu muzeum.

My odwiedziliśmy to miejsce, dzięki zwiedzaniu Muzeum Ziemi Kociewskiej. Po obejrzeniu pierwszej części wystawy muzealnej w budynku z kasą, zostaliśmy zaproszeni przez panią przewodnik właśnie do Baszty Książęcej.

W niej znajdują się zbiory muzealne, które przybliżają nam dzieje miasta od XII wieku do 1939 roku. Będąc tutaj zobaczysz: kamienne narzędzia, naczynia, ozdoby z okresu rzymskiego i wczesnego średniowiecza, fotografie, księgę chrztów obejmującą lata 1651 -1686 czy też znajdującą się tutaj XVII – wieczną księgę Jerzego Raykowskiego w języku polskim. Obok Baszty Książęcej znajduje się Baszta Gdańska.

Muzeum Ziemi Kociewskiej

Muzeum Ziemi Kociewskiej w Starogardzie Gdańskim znalazło się na naszej liście miejsc do odwiedzenia w województwie pomorskim. Samo muzeum mieści się w pobliżu Rynku, ale warto zauważyć, że wystawy stałe bądź czasowe mogliśmy oglądać w trzech różnych miejscach. Wystawy te zawierały zabytkowe eksponaty o tematyce archeologicznej, etnograficznej i historycznej.

Zwiedzamy z dzieckiem

Maja na podróżowanie z nami po województwie pomorskim zabrała ze sobą lupę powiększającą. Zwiedzanie jest obfitsze. Eksponaty możemy zobaczyć z bardzo bliska. Nigdy nie mieliśmy przy sobie lupy, a przy eksponatach o małych rozmiarach lupa się jak najbardziej sprawdza. A dodatkowo Maja chętniej poświęca czas na oglądanie najmniejszych rzeczy, więc my mamy więcej czasu na przebywanie w środku.

Gdzie zaparkować przy Muzeum Ziemi Kociewskiej?

My parkowaliśmy w Rynku. 6 złotych kosztują 2 godziny i tyle czasu powinno spokojnie wystarczyć. Nam wystarczyło, aby zobaczyć muzeum oraz kilka atrakcji w samym mieście i przespacerować się jego uliczkami. Rynek znajduje się blisko Muzeum Ziemi Kociewskiej – to tylko 3 minuty pieszo. Patrząc, że zwiedzanie muzeum zakończysz w Ratuszu Miejskim, to może to być dla Ciebie ciekawa opcja do zaparkowania.

• Współrzędne parkingu do Muzeum Ziemi Kociewskiej: 53.9677, 18.5318.

Gdzie znajdują się wystawy Muzeum Ziemi Kociewskiej?

Odwiedzając to miejsce w lutym 2022 roku mieliśmy możliwość zobaczenia wystawy w budynku administracyjnym, czyli tam, gdzie znajduje się kasa biletowa przy ulicy Bocznej 2 w Starogardzie Gdańskim, a także w Baszcie Narożnej (Książęcej) i Ratuszu Miejskim znajdującym się na Rynku. Baszta Gdańska (Szewska) jest wyłączona z ruchu turystycznego ze względu na uszkodzone drewniane schody znajdujące się na zewnątrz budynku.

Godziny otwarcia Muzeum Ziemi Kociewskiej i bilety wstępu

Muzeum Ziemi Kociewskiej możesz odwiedzić codziennie od poniedziałku do soboty włącznie. W dni robocze, tj. od poniedziałku do piątku otwarte jest od 8:00 do 16:00, a w dzień weekendowy (sobota) otwarte jest od 10:00 do 14:00. W niedzielę muzeum jest nieczynne.

Za dwa bilety dla nas zapłaciliśmy 12 złotych, czyli licząc, to dla jednej wynosi 6 złotych. Maja mając 4 lata nie płaciła za wejście. Bilet ulgowy to 3 złote. Jest też możliwość opłacić przewodnika, który oprowadzi Was po muzeum za kwotę 10 złotych za grupę lub po mieście za 50 złotych za daną grupę.

Zwiedzanie muzeum bez przewodnika

Wybraliśmy zwiedzanie muzeum indywidualne bez przewodnika i po kilku chwilach zostaliśmy od kasy zaproszeni na pierwszą z wystaw, gdzie mogliśmy się dowiedzieć o haftach na Kociewiu. Zobaczyliśmy wiele przyrządów, które zostały wykorzystywane w codziennym życiu mieszkańców, figurki religijne, a także wyposażenie domów. W pomieszczeniu na piętrze mieliśmy wystawę zdjęć tutejszego fotografa.

Wystawa w Baszcie Narożnej

W Baszcie Narożnej obejrzeliśmy wystawy dotyczące elementów uzbrojenia, ale także odkrytych znalezisk archeologicznych. Wystawa została podzielona na bloki z różnych okresów Starogardu Gdańskiego. Tutaj też zaczerpniesz informacji historycznych o mieście.

Wystawa w Ratuszu Miejskim

Po opuszczeniu tego miejsca, w towarzystwie pani pracownik muzeum przeszliśmy do Ratusza Miejskiego, aby zobaczyć salę wystawową z medalami. Jest ich kilkadziesiąt. Podzielone są tematycznie w gablotach. Muzeum ma jeszcze wiele do zaoferowania, jednak skrywa eksponaty w magazynach. Jeśli uda się wydzielić dodatkowe miejsce na ich prezentowanie, to wystawy będą bogatsze niż do tej pory można oglądać. Zwiedzanie wraz z przemieszczaniem pomiędzy trzema lokalizacjami zajęło nam łącznie około 50 minut. Dla nas najciekawsze były wystawy w Baszcie Narożnej.

Baszta Gdańska (Szewska)

Baszta Gdańska powstała około 1325 roku. Jej nazwa pochodzi od tego, że pełniła funkcję obronną od północnej strony, czyli właśnie od miasta Gdańsk. Starogard Gdański może się pochwalić najlepiej zachowanym obiektem gotyckim architektury obronnej miasta. Znajduje się nad kanałem Wierzycy.

Według zachowanej historii, baszta ta pełniła funkcję obrony i strzegła wjazdu do miasta przez Bramę Gdańską, ale też możemy dowiedzieć się, że pełniła rolę aresztu, później kaplicy, a nawet prywatnego mieszkania. Została wzniesiona z cegły. Jej wygląd nie jest taki sam jak na początku. Było wiele jej przebudowań, a w 1893 roku w dolnej części została zwężona, aby uzyskać więcej miejsca na poszerzenie ulicy. 

Podczas pobytu w Starogardzie Gdańskim nie mogliśmy jej zobaczyć w środku, bo zostały uszkodzone schody. Założona była taśma zabezpieczająca i zakaz wchodzenia. Wrócimy kiedy schody będą już naprawione i nadrobimy zwiedzanie.

Baszta Tczewska (Młyńska)

Baszta Tczewska w Starogardzie Gdańskim to rekonstrukcja dawnych umocnień. Znajduje się nad kanałem rzeki Wierzyca, która tędy przepływa. Szukaj jej w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Wodnej 8.  Powstała w XIV wieku, a zrekonstruowana w II połowie XX wieku. Odtworzono wówczas jej wyższą kondygnację w konstrukcji szachulcowej, a także dach. Odwiedzając to miejsce, możesz zobaczyć urokliwy fragment średniowiecznej panoramy miasta Starogardu Gdańskiego.

Mury obronne w Starogardzie Gdańskim

Budowa murów obronnych rozpoczęła się z polecenia wielkiego mistrza krzyżackiego w latach 1309-1310 poprzez mistrza budowlanego Teodota z Florencji. W 1320 roku powstał zewnętrzny mur obronny budowany przez 7 lat. Następnie budowano bramy z basztami, które ukończono między 1338 a 1340 rokiem.

Mury miejskie sprawdziły się podczas 1433 roku, kiedy zatrzymały husytów. W wojnie trzynastoletniej służyły jako obrona miasta przed zaciężnymi Zakonu. Pod koniec wojny w roku 1465 opanowali dopiero miasto. Przez dwa kolejne lata odpierali polskie ataki, ale ostatecznie miasto opuścili z powodu braku żywności czy pomocy. Niestety na przełomie XVIII/XIX wieku mury trasą militarne znaczenie i większość z nich służy jako budulec i fundament nowych gmachów. 

Jak wyglądały mury obronne?

Mury wzniesiono w formie czworoboku z załamaną kurtyną północno – zachodnią, a także zaokrąglonym narożnikiem po stronie zachodniej. Wysokości murów obronnych sięgała początkowo 7 metrów, a ich grubość wynosiła 1,5 m – 2 m. Dodatkowym wzmocnieniem były baszty wykuszowe. Do Starogardu Gdańskiego można było wjechać pięcioma bramami:

• Gdańska,
• Wodna,
• Tczewska,
• Gniewska,
• Chojnicka.

Podczas pobytu w Starogardzie Gdańskim możesz podziwiać obwarowania od północno-zachodniej części, gdzie zachowały się one do tej pory najlepiej.

Park Miejski

Jedną z atrakcji turystycznych Starogardu Gdańskiego jest Park Miejski. To obszerne miejsce do spacerów. Można oglądać kwiaty, krzewy, a także liczne drzewa. W parku stoi także fontanna oraz rzeźba Wierzyczanki. Jest plac zabaw dla dzieci czy tężnia solankowa.

Kościół św. Mateusza i kościół św. Katarzyny

Kościół świętego Mateusza widzieliśmy przechodząc do Muzeum Ziemi Kociewskiej. Budynek zwrócił naszą uwagę. Obiekt ten uznawany jest na Pomorzu jako wspaniały przykład architektury gotyckiej. Kościół świętej Katarzyny dobrze widoczny jest z Rynku.

Pałac Wiecherta

Obiekt, który cieszy się miejscem w rejestrze zabytków od 1996 roku. Jest to pałac znajdujący się w Starogardzie Gdańskim przy ulicy Kanałowej 21. Powstał w 1893 roku. Warto swoją uwagę zwrócić na rzeźby i zdobienia znajdujące się na elewacji tego pięknego obiektu. 

Szlak Deyny i pomnik na stadionie miejskim

Szlak Deyny to wyznaczona trasa, dzięki której możesz zaplanować spacer po mieście i przejść przez ciekawe miejsca związane z osobą Kazimierza Deyny. Długość spaceru to 5,4 km. Najlepiej trasę rozpocznij przy domu rodzinnym przy ulicy Lubichowskiej 86. W tym miejscu przyszedł na świat nasz jeden z najlepszych piłkarzy w historii Polski w dniu 23 października 1947 roku.

Później przejdź do szkoły PSP nr 4 znajdującą się przy alejach Jana Pawła 44, gdzie nie raz Kazik z kolegami spóźniał się na lekcję, bo grywał z nimi w piłkę. Nawet nie pomagało zabieranie im jej przez nauczycieli. Dalej kieruj się na Boisko Włókniarz przy ulicy Harcerskiej 11. Będziesz miał okazję zobaczyć, gdzie nasz genialny piłkarz stawiał pierwsze piłkarskie kroki. Grał pod okiem trenera Henryka Piotrkowskiego.

Najpierw jako trampkarz, później junior i w kolejnych latach jako senior. Kolejnym punktem na szlaku Deyny jest jego dom rodzinny, w którym mieszkał od 1962 do 1966. Znajduje się on przy ulicy Grunwaldzkiej 7. Kazik Deyna rozgrywa ostatni swój mecz przeciw reprezentacji Wilna 1:1 w grudniu 1965 roku.

Ostatnim punktem, jaki odwiedzisz podczas spaceru szlakiem Deyny jest stadion miejski im. Kazimierza Deyny przy ulicy Olimpijczyków Starogardzkich 1. Tutaj koniecznie musisz zobaczyć jego pomnik, który znajduje się na jednym krzesełku na trybunach. Pomnik piłkarza Kazimierza Deyny przygląda się z tego miejsca podczas każdej z rozgrywek meczu. Kibicuje młodym sportowcom. Zobacz przebieg Szlaku Deyny.

Kto to jest Kazimierz Deyna?

Kazimierz Deyna jest legendą polskiego futbolu. Był zawodnikiem:
– Włókniarza Starogard Gdański,
– Legii Warszawa,
– Manchester City,
– San Diego Sockers.

Był kapitanem polskiej drużyny, która w czasie:
– Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 zdobyła złoty medal,
– srebrny medal Igrzysk Olimpijskich w Montrealu 4 lata później,
– zdobyli srebrny medal Mistrzostw Świata w 1974 roku (zajęli 3 miejsce).

Kazimierz Deyna jako reprezentant Polski wystąpił w 102 meczach i zdobył 45 goli. W polskich klubach wziął udział w 304 meczach i strzelił 94 bramki. Deyna niejednokrotnie został nominowany na najlepszego sportowca Polski w różnych plebiscytach, np. sześciokrotnie zajął miejsce w pierwszej dziesiątce najlepszych sportowców Polski w plebiscycie Przeglądu Sportowego.

Ale także najwyższe miejsce zajmował w klasyfikacji na najlepszego piłkarza 70-lecia, 75-lecia i 80-lecia PZPN. Mógł cieszyć się miejscem w najlepszej „50” piłkarzy wszechczasów grający w lidze angielskiej. Zajął również drugie miejsce na liście „100 piłkarzy, którzy wstrząsnęli Polską”.