Zamek Kamieniec w Odkrzykoniu koło Krosna – inspiracja do Zemsty
Zamek Kamieniec w Odrzykoniu to zachowane ruiny budowli, która znajduje się na granicy miejscowości Odrzykoń i Korczyna. Leżą one w województwie podkarpackim, na terenie powiatu krośnieńskiego niedaleko Krosna. Zamek wybudowany został w XIV wieku. Pierwotnie budowlę wzniesiono w stylu gotyckim, a następnie w XVI wieku, rozbudowany został w stylu renesansowym.
Jak dojechać do Zamku w Odrzykoniu? Uwaga na parking!
Zamek Kamieniec znajduje się około 15 kilometrów od Krosna, przy trasie Krosno-Rzeszów. Jadąc przez Korczynę, po minięciu parkingu przy Rezerwacie Prządki za szkołą podstawową trzeba skręcić w lewo z drogi 991 i przejechać kilka minut. Na trasie będzie sygnalizacja świetlna.
Jeśli dojedziesz na miejsce, to musisz zwrócić uwagę na parking. W teorii są 3:
- Bezpłatny parking przy kościele, na którym zmieści się około 8 samochodów,
- Płatny parking przy restauracji, na którym zmieści się kilkanaście samochodów (5 złotych – opłata jednorazowa),
- Parking przy drodze, który widać na poniższym zdjęciu. Jest on bezpłatny, jednak słyszeliśmy, jak ktoś mówił, że czasem policja jeździ i daje mandaty. Nie jestem tego pewny, czy to prawda, ale wolę napisać, żeby wziąć to pod uwagę.
Zamek Kamieniec w Odrzykoniu – cennik, godziny otwarcia i zwiedzanie
W 2020 roku Zamek Kamieniec otwarty jest od 9:30 do 18:30 od 16 kwietnia do 30 września. Za bilet wstępu na zwiedzanie ruin zamku płaciliśmy 6 złotych. Więcej szczegółów odnośnie zamku znajdziesz na stronie internetowej – Zamek Kamieniec w Korczynie-Odrzykoniu.
Z parkingu przy kościele ruszyliśmy w kierunku zamku. Przy drodze stało już wiele samochodów. Przed chwilą byliśmy w Rezerwacie Prządki – skalnym mieście województwa podkarpackiego. Do zamku prowadziła nas droga ziemna przez las. Dojście z parkingu zajęło nam około 10 minut. Już po przekroczeniu bramy słyszeliśmy dobiegający głos, żeby w pomieszczeniach zamkniętych zakładać maseczki i zachować odstęp.
Kupiliśmy bilet i ruszyliśmy na zwiedzanie. Zamek Kamieniec to ruiny, dlatego zbyt wiele tam do roboty nie mieliśmy. Pospacerowaliśmy chwilę po dziedzińcu, weszliśmy na zamkowe mury do kaplicy i muzeum. Czas zwiedzania całego obiektu to około 30 minut, a bez dziecka nawet szybciej. W sklepiku można zakupić pamiątki oraz zrobić sobie zdjęcie z mieczem i tarczą.
Architektura i najważniejsze elementy budowli
Zamek wybudowany jest na skalnym podłożu. Ukształtowanie terenu, na którym został wzniesiony, wpłynęło w dużej mierze na jego nieregularność. Początkowo, za czasów Kazimierza Wielkiego, budowla stanowiła graniczny zamek obronny, charakterystyczny dla tamtych czasów. Z części zamku, noszącej obecnie nazwę wysoki lub odrzykoński, pozostał do dziś portal w kształcie ostrołuku i wschodnia ściana razem z wnęką.
Ta część odpowiedzialna była za obronę traktu handlowego, który prowadził na Węgry. Zamek korczyński, zwany także niższym, powstał na skutek rozbudowy budowli w XV wieku. Obie części zostały podzielone murem granicznym. W tym czasie powstała również prostokątna baszta oraz fosa otaczająca cały zamek. Pomieszczenia, znajdujące się w wieży, wykorzystane zostały jako zbrojownia i lochy dla więźniów. Częścią wspólną była studnia oraz kaplica. Później pojawiły się również elementy w stylu renesansowym.
Najlepiej zachowaną częścią budowli jest część wschodnia. Znajdują się tam m.in. części kaplicy i budynków przeznaczonych do mieszkania. Mieści się tam również małe muzeum, w którym znajdują się: militaria, herb i inne pamiątki.
Historia i dzieje Zamku Kamieniec w Odrzykoniu
Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1348 roku. W roku 1396 zamek stał się własnością rycerza Klemensa z Moskorzewa, który brał udział i zasłużył się w obronie Wilna. Za jego sprawą m.in. powstała na zamku kaplica. Wnuk Klemensa rozbudował zamek we wschodnim kierunku. Późniejszym właścicielem zamku był hetman wielki koronny, który odniósł zwycięstwo nad Wołochami i jako pierwszy w Polsce pełnił tę funkcję dożywotnio. Posiadał również duże zaufanie Zygmunta Starego, który przekazał mu tymczasową władzę podczas gdy on wyjechał do Wiednia.
W 1528 roku w zamku przyjęty został król Jan Zapolya, wygnany w tym czasie z Węgier. W 1530 roku część zamku trafiła w posiadanie bankiera królowej Bony Sforzy, Seweryna Bonera. Z zamkiem tym związana jest również historia sporu Skotnickich i Firlejów, która stała się inspiracją do popularnego utworu Zemsta Aleksandra Fredry (Jan Skotnicki był pierwowzorem postaci Rejenta Milczka).
W 1657 roku właściciel zamku, Jan Firlej, zorganizował obronę zamku, jednak akcja ta nie przyniosła pożądanych rezultatów, a mieszkańcy musieli uciekać przez lochy, a po potopie szwedzkim został częściowo odbudowany. W 1828 roku właścicielem stał się sam Aleksander Fredro, dzięki czemu powstała Zemsta. Zamek był już wtedy w ruinie, a plany jego odbudowy pojawiły się na początku XX wieku.
Legenda związana z zamkiem
Legenda, która wiąże się z Zamek Kamieniec w Odrzykoniu, dotyczy Kasi, będącej karlicą. Przebywała ona na dworze Barbary Kamienieckiej, która z kolei często bywała u królowej Bony. Wkrótce Kasia zamieszkała na Wawelu, gdyż Bona chciała mieć koło siebie orszak karłów, jak inni europejscy władcy.
Następnie Kasia poślubiła Kornelka, który również był karłem. Trafili oni na dwór Karola V do Granady w Hiszpanii. Poprosiła męża, by pochował ją w rodzinnych stronach, gdyż bardzo za nimi tęskni. Wkrótce potem zmarła, a mąż dotrzymał obietnicy. Duch Kasi miał po raz pierwszy ukazać się jego dawnej pani, Barbarze. Następnie był widywany od czasu do czasu. Zjawa miała na sobie renesansowe szaty, a poza tym często się śmiała.