Góry w Polsce – podział pasm górskich, opisy i najciekawsze wycieczki

Góry w Polsce to obok morza jedna z największych atrakcji dla turystów. Dzielą się one na 3 główne łańcuchy górskie: Sudety, Karpaty i Góry Świętokrzyskie oraz wiele znajdujących się w ich obrębie pasm górskich. Postaram Ci się w skrócie opowiedzieć o górach w Polsce. Podam krótki opis, informację o najwyższym szczycie, najciekawsze miejsca, a także podlinkuje do szlaków turystycznych każdego pasma, które mamy opisane na naszym górskim blogu. Wszystkie opisy szlaków w polskich górach znajdziesz tutaj.

Góry Świętokrzyskie – województwo świętokrzyskie

Góry Świętokrzyskie to tajemnicze góry w Polsce. Znajdują się w centrum Wyżyny Kieleckiej. Łańcuch ten zalicza się do niskich, a jego najwyższym szczytem jest Łysica, która ma wysokość 614 m n.p.m. Nazwa tego łańcucha pochodzi od relikwii Krzyża Świętego, które mieszczą się w klasztorze na Łysej Górze. Łańcuch uznawany jest za jeden z najstarszych w Europie, a wypiętrzenie tych gór miało miejsce 500 milionów lat temu, w okresie kambru.

1. Szlaki turystyczne w Górach Świętokrzyskich,
2. Łysa Góra – klasztor,
3. Łysica – najwyższy szczyt,
4. Główny Szlak Gór Świętokrzyskich.

Karpaty – pasma górskie w województwie małopolskim, śląskim i podkarpackim

Karpaty to taki łańcuch górski, który jest jednym z największych na terenach Środkowej Europy. Znajduje się w obrębie terytoriów ośmiu państw, takich jak: Polska, Czechy, Słowacja, Austria, Ukraina, Węgry, Rumunia i Serbia. Najwyższy szczyt nosi nazwę Gerlach. Znajduje się na Słowacji w Tatrach Słowackich i mierzy 2655 m n.p.m. Nazwa Karpaty pochodzi najpewniej od Karpów, czyli plemienia o dackim pochodzeniu, którzy zamieszkiwali tereny Karpat Wschodnich w na początku naszej ery. Więcej o Karpatach przeczytasz tutaj. W Karpatach można wyróżnić:

Tatry – najwyższe góry w Polsce

Tatry to najwyższe góry w Polsce w obrębie Karpat. Są one częścią Łańcucha Tatrzańskiego, który znajduje się w Centralnych Karpatach Zachodnich. Tatry to bardzo atrakcyjne dla turystów pasmo. Są one objęte ochroną przez Tatrzański Park Narodowy, a także należą do Rezerwatów Biosfery UNESCO. Etymologia nazwy tych gór pozostaje sporną i kontrowersyjną kwestią. Nazwa ta może pochodzić między innymi z języka staroruskiego, niemieckiego lub francuskiego. Najwyższym szczytem Tatr po polskiej stronie są Rysy.

1. Szlaki turystyczne w Tatrach,
2. Morskie Oko – najsłynniejsze jezioro w Polsce,
3. Giewont – święta góra Polaków,
4. Rysy – najwyższy szczyt,
5. Atrakcje w Zakopanem.

Pieniny – najpiękniejsze góry w Polsce

Pieniny to pasmo górskie należące do łańcucha Karpat. Tereny te obejmowane są przez południową Polskę i północną Słowację. Są najwyższą częścią pasa składającego się ze skałek wapiennych, który nosi nazwę Pieniński Pas Skałkowy. Pasmo to dzieli się jeszcze na 3 części. Są to Pieniny Spiskie, Pieniny Środkowe oraz Małe Pieniny. Skały, które budują to pasmo, uformowały się na dnie morza. Powstawały one w kilku epokach geologicznych. Najwyższym szczytem Pienin jest Wysoka mierząca 1025 m n.p.m. My uważamy to pasmo za najpiękniejsze góry w Polsce.

1. Szlaki turystyczne w Pieninach,
2. Trzy Korony,
3. Sokolica,
4. Wysoka – najwyższy szczyt,
5. Atrakcje w Szczawnicy.

Beskid Śląski

Beskid Śląski to jedno z pasm, które jest częścią Beskidów Zachodnich. Stanowią też część mezoregionu, który wchodzi w skład Karpat Zachodnich. Najwyższym szczytem w tym paśmie jest Skrzyczne, które mają wysokość 1257 m n.p.m. Pasmo to budują masywne piaskowce. W południowej części tego pasma góry zbudowane są natomiast z fliszu magurskiego. Znajdują się tam też złoża mineralne, takie jak m.in. wapienie i piaskowce. Na tym obszarze występuje też dużo jaskiń.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Śląskim,
2. Barania Góra – miejsce, gdzie wypływa Wisła,
3. Klimczok,
4. Skrzyczne – najwyższy szczyt,
5. 50 atrakcji turystycznych w mieście Wisła.

Beskid Mały

Beskid Mały to jedno z pasm w zachodniej stronie Beskidów. Pasmo to jest przedłużeniem w stronę wschodnią Beskidu Śląskiego, choć oddziela go od niego Brama Wilkowicka. Jest to małe i zwarte pasmo górskie. Najwyższym szczytem w tym pasmie jest Czupel, który mierzy 930 m n.p.m. Pasmo to znajduje się w dorzeczu Wisły, czyli trzech jej dopływów, które dzielą się na dwa działy wodne. Beskid Mały jest podobny pod względem cech geologicznych do Beskidu Śląskiego.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Małym,
2. Góra Żar,
3. Hrobacza Łąka,
4. Czupel – najwyższy szczyt.

Beskid Makowski – najmniej doceniane góry w Polsce

Beskid Makowski dawniej nosił nazwę Beskid Średni. Stanowi on część Beskidów Zachodnich. Mędralowa to najwyższy szczyt w Beskidzie Makowskim i ma wysokość 1169 m n.p.m. Pasmo to jest zbudowane z piaskowców magurskich, które zawierają w sobie warstwy łupków. W łupkach tych zostały wyrzeźbione doliny rzeczne. W tym paśmie występuje rzeźba terenu o dużym zróżnicowaniu. Jest to też obszar o dosyć gęstym zaludnieniu. Ta część Beskidów to najmniej popularne góry w Polsce.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Makowskim,
2. Jałowiec,
3. Garlejów Groń,
4. Mędralowa – najwyższy szczyt.

Beskid Żywiecki

Beskid Żywiecki to drugie pod względem wysokości nad poziomem morza, zaraz po Tatrach, pasmo gór w na terenie Polski. Należy do zewnętrznych Karpat Zachodnich, a dokładniej do Beskidów Zachodnich. Przez te tereny przebiega także Wielki Europejski Dział Wodny. Jest to pasmo, które zbudowane jest ze skał fliszowych, które uformowały się w kredzie. Wtedy w Karpatach Środkowych znajdowało się morze, a materiał skalny był do niego znoszony przez rzeki. Najwyższym szczytem Beskidu Żywieckiego jest Babia Góra.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Żywieckim,
2. Pilsko,
3. Rysianka,
4. Babia Góra – najwyższy szczyt.

Beskid Wyspowy

Beskid Wyspowy jest pasmem górskim, które leży w obrębie Beskidów Zachodnich, a także znajduje się między Rabą i jej doliną a Kotliną Sądecką. Typową cechą tego pasma jest to, że występują w nim pasma, które są względem siebie wyraźnie oddzielone. Najwyższym wśród nich jest Mogielica, która ma wysokość 1170 m n.p.m. Cechą charakteryzującą tamtejszą rzeźbę terenu jest występowanie osobnych szczytów, które wyglądają jak wyspy.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Wyspowym,
2. Jaworz,
3. Lubogoszcz,
4. Mogielica – najwyższy szczyt.

Gorce

Gorce są pasmem, które znajduje się w Beskidach Zachodnich. Nazwa tego pasma jest bardzo charakterystyczna i ma swoje źródło w słowie gorzeć (czyli palić się). Odnosi się to do sposobu, w który uzyskuje się polany śródleśne za pomocą metody żarowej. Nazwa ta występuje już w aktach z XIII wieku. Cechą typową dla tego pasma jest rozróg, który nazywa się Turbacz, z którego rozchodzi się 7 szczytów. Turbacz jako najwyższy szczyt Gorców mierzy 1310 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Gorcach,
2. Gorczański Park Narodowy,
3. Lubań – wieża widokowa,
4. Gorc – wieża widokowa,
5. Turbacz – najwyższy szczyt.

Beskid Sądecki

Beskid Sądecki jest pasmem, które mieści się w Karpatach Zachodnich, a także w obrębie Beskidów Zachodnich. Znajduje się między Dunajcem a Dolinami Kamienicy i Muszynki oraz niedaleko Przełęczy Tylickiej. Najwyższy jego szczyt to Radziejowa, która mierzy 1266 m n.p.m. Pasmo to buduje flisz płaszczowiny magurskiej. Do początku XX wieku pasmo to nazywało się Beskid Nadpopradzki. Pasmo to dzieli się jeszcze na trzy mniejsze pasma.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Sądeckim,
2. Główny Szlak Beskidu Sądeckiego,
3. Przehyba,
4. Koziarz – wieża widokowa,
5. Atrakcje w Krynicy-Zdroju,
6. Atrakcje w Muszynie,
7. Radziejowa – najwyższy szczyt.

Beskid Niski – najdziksze góry w Polsce

Beskid Niski jest pasmem, które mieści się w Karpatach i znajduje się pomiędzy dwoma przełęczami: Łupkowską i Tylicką. Jedna z granic tego pasma stanowi granicę pomiędzy Karpatami Wschodnimi a Karpatami Zachodnimi. Jest to pasmo, które leży na terenach Polski i Słowacji. Budują go skały osadowe, a noszą one nazwę flisz karpacki. Są to ławice zlepieńców, łupków i piaskowców. Naturalnym bogactwem tam jest gaz ziemny, ropa naftowa i woda mineralna. Najwyższym szczytem Beskidu Niskiego po polskiej stronie jest Lackowa mierząca 997 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Beskidzie Niskim,
2. Ferdel – wieża widokowa,
3. Cergowa – wieża widokowa,
4. Lackowa – najwyższy szczyt.

Bieszczady

Bieszczady są grupą złożoną z dwóch pasm górskich, które należą do Karpat. Mówi się, że to najpopularniejsze góry w Polsce zaraz po Tatrach. Umiejscowione są pomiędzy dwoma przełęczami, takimi jak Przełęcz Łupkowska i Przełęcz Wyszkowska. Najwyższym szczytem jest znajdujący się na terenie Ukrainy – Pikuj, a mierzy on 1405 m n.p.m. Na terenie Polski natomiast za najwyższy szczyt uznana jest Tarnica, która ma wysokość 1346 m n.p.m. Dzielą się one na Wschodnie, które leżą na terenie Ukrainy i na Zachodnie, które znajdują się również w części na terenie Polski.

1. Szlaki turystyczne w Bieszczadach,
2. Najważniejsze informacje o Bieszczadach,
3. Połonina Wetlińska,
4. Tarnica – najwyższy szczyt.

Góry Sanocko-Turczańskie

Góry Sanocko-Turczańskie to pasmo, które znajduje się w Beskidach Lesistych, w obrębie Karpat Wschodnich. Przez to pasmo biegnie też granica między Polską a Ukrainą. Najwyższej położona jest Magura Łomniańska, która ma wysokość 1024 m n.p.m., natomiast takim, który znajduje się w Polsce, są Jaworniki o wysokości 909 m n.p.m. Typowy jest tutaj układ rusztowy, czyli pasma górskie równoległe do siebie, które podzielone są dolinami rzek lub potoków.

1. Kamienna Laworta,
2. Gromadzyń,
3. Holica,
4. Orlik,
5. Atrakcje w Ustrzykach Dolnych.

Sudety – pasma górskie w województwie dolnośląskim i opolskim

Sudety to łańcuch górski, który leży w południowo-zachodniej Polsce, a także na terenie północnej części Czech, a część tego łańcucha objęta jest przez teren Niemiec. Najwyższy szczyt tego łańcucha to Śnieżka, która jest na terenie Polski i ma 1603 m n.p.m. Mezoregionem, który obejmuje ten łańcuch swoim zasięgiem, jest Pozaalpejska Europa Środkowa. Są też najwyższą częścią Masywu Czeskiego. Nazwa tych gór pochodzi z II wieku naszej ery. Więcej o Sudetach przeczytasz tutaj. Do tego łańcucha górskiego należą:

Karkonosze – najwyższe polskie góry w Sudetach

Karkonosze to pasmo górskie Sudetów uznawane za najwyższe, które zajmuje około 40 kilometrów i znajduje się pomiędzy takimi przełęczami jak Przełęcz Szklarska i Przełęcz Lubawska. Przez Główny Grzbiet i Grzbiet Lasocki przebiega też granica Polski z Czechami. Pasmo to jest w obrębie Światowej Sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO. W polskiej części są one chronione przez Karkonoski Park Narodowy. Znajdują się one w Sudetach Zachodnich, w ich centrum. Typowym elementem tych gór są ciekawe i malownicze skalne formy, które nazywa się skałkami. Najwyższym szczytem Karkonoszy jest Śnieżka mierząca 1603 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Karkonoszach,
2. Śnieżne Kotły,
3. Szrenica,
4. Atrakcje w Karpaczu,
5. Śnieżka – najwyższy szczyt.

Góry Izerskie

Góry Izerskie znajdują się w Sudetach Zachodnich i należą do terenów Polski oraz Czech. Od zachodu pasmo to zamyka Brama Łużycka, a od Karkonoszy oddziela je Przełęcz Szklarska. Nie są to wysokie góry, mają one też łagodne wierzchowiny. Wietrzenie tych skał nastąpiło w okresie paleogenu. Północna część tego pasma budowana jest przez gnejsy i łupki łyszczykowe, natomiast południową stronę tego pasma buduje granit karkonoski. Najwyższym szczytem Gór Izerskich jest Wysoka Kopa mierząca 1126 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Izerskich,
2. 10 faktów o Górach Izerskich,
3. Atrakcje w Szklarskiej Porębie,
4. Wysoki Kamień – schronisko,
5. Wysoka Kopa – najwyższy szczyt.

Góry Kaczawskie

Góry Kaczawskie znajdują się w Polsce południowo-zachodniej na Dolnym Śląsku, a także w Sudetach Zachodnich. Głównym budulcem tego pasma jest metamorfik kaczawski. W skład skał budulcowych wchodzą takie skały metamorficzne, jak: fyllity, zieleńce, diabazy, a także różne odmiany łupków. Można tu znaleźć także grafity, marmury, czy też wapienie. Występują tu też skały krystaliczne, które pokryte są przez rumosze skalne i gliny zboczowe. Góry Kaczawskie nazywane są Krainą Wygasłych Wulkanów. Najwyższym szczytem jest Folwarczna mierząca 722 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Kaczawskich,
2. Kraina Wygasłych Wulkanów,
3. Korona Kaczawska – odznaka,
4. Okole – taras widokowy,
5. Skopiec – najwyższy szczyt.

Rudawy Janowickie

Rudawy Janowickie to pasmo w Sudetach Zachodnich. Graniczy ono z doliną Bobru, a także z Kotliną Jeleniogórską, czy też z Przełęczą Kowarską. Z głównego grzbietu odchodzą grzbiety boczne. Znajduje się tu duża liczba różnego rodzaju skałek, które w większości są z granitu, ale także m.in. z gnejsów, zlepieńców czy też z amfibolitów. Najwcześniej uformowane skały pochodzą z wczesnej fazy proterozoiku. Najwyższym szczytem Rudaw Janowickich jest Skalnik mierzący 945 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Rudawach Janowickich,
2. Sokolik i Krzyżna Góra,
3. Kolorowe Jeziorka,
4. Skalnik – najwyższy szczyt.

Góry Wałbrzyskie

Góry Wałbrzyskie to pasmo górskie, które znajduje się w Sudetach Środkowych. Pasmo to znajduje się w całości na terenie Polski. Najwyższy szczyt ma wysokość 853 m n.p.m. i nosi nazwę Borowa. Ich granicami są m.in. Góry Kamienne oraz Kotlina Kamiennogórska, natomiast od zachodu są to tak zwane Góry Lisie, a na wschodzie łączą się z Górami Sowimi. Skały zapadają się tu do środka. Budują je skały osadowe, przede wszystkim piaskowce, łupki i zlepieńce, a także ze skały wulkaniczne, wśród których znaleźć można melafiry, porfiry i tufy.

1. Szlaki turystyczne w Górach Wałbrzyskich,
2. Trójgarb – wieża widokowa,
3. Borowa – najwyższy szczyt.

Góry Kamienne

Góry Kamienne znajdują się w Sudetach Środkowych i przebiegają wzdłuż granicy Polski z Czechami. Jest to pasmo, które stanowi część niecki śródsudeckiej, a jej skały zapadają się do środka. Ich budulcem są skały osadowe, takie jak piaskowce, zlepieńce i łupki, a także skały wulkaniczne. Skały te powstały w okresach permu i w karbonu. Najwyższym szczytem jest Waligóra mierząca 936 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Kamiennych,
2. Ruprechtický Špičák,
3. Královecký Špičák,
4. Waligóra – najwyższy szczyt.

Góry Sowie

Góry Sowie znajdują się w Sudetach Środkowych, w województwie dolnośląskim. Góry te mają dość skomplikowany układ tektoniki i litologii. Skały tych gór to głównie gnejsy i migmatyty, choć występują tu także inne, bardzo rzadkie skały, które sprawiają, że góry te są bardzo atrakcyjne pod względem geologii. Najwyższym szczytem Gór Sowich jest Wielka Sowa mierząca 1015 m n.p.m., na której znajduje się wieża widokowa.

1. Szlaki turystyczne w Górach Sowich,
2. Kalenica – wieża widokowa,
3. Wielka Sowa – najwyższy szczyt.

Góry Bardzkie

Góry Bardzkie znajdują się w Sudetach. Ich długość to około 20 kilometrów. Graniczą m.in. z Górami Sowimi oraz z Górami Złotymi. Pasmo to rozdzielone jest przez Nysę Kłodzką. Góry te klasyfikowane są jako góry zrębowe, których budowa jest skomplikowana. Budują je m.in. skały pochodzące z paleozoiku, takie jak łupki kwarcowe, kwarcyty, piaskowców, zlepieńców czy mułowców. Najwyższym szczytem Gór Bardzkich jest Kłodzka Góra mierząca 765 m n.p.m., na której znajduje się wieża widokowa.

1. Szlaki turystyczne w Górach Bardzkich,
2. Szyndzielnia,
3. Kłodzka Góra – najwyższy szczyt,
4. Atrakcje w Kotlinie Kłodzkiej.

Góry Stołowe – tajemnicze góry w Polsce

Góry Stołowe leżą w łańcuchu Sudetów Środkowych. Są to według wielu najciekawsze góry w Polsce. Zostały wypiętrzone około 30 milionów lat temu. Są góry płytowe, których występowanie na terenie Europy jest bardzo rzadkie. Płyty te tworzą piaskowce, pochodzące z okresu górnej kredy. Płyty te są ułożone poziomo. Leżą głównie na terenie Polski, a także od zachodu na terenie Czech. W 1993 roku został tam utworzony Park Narodowy Gór Stołowych. Najwyższym szczytem jest Szczeliniec Wielki mierzący 919 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Stołowych,
2. Atrakcje w Górach Stołowych,
3. Błędne Skały,
4. Szczeliniec Wielki – najwyższy szczyt.

Góry Bystrzyckie

Góry Bystrzyckie to masyw górski w Sudetach Środkowych. Jest to masyw rozległy i niezróżnicowany. Znajdują się one na terenie województwa dolnośląskiego. Jedną z granic tych gór są Góry Stołowe i Obniżenie Dusznickie, a także Góry Orlickie. Góry te cechują się dużym stopniem zalesienia. Nazwa gór ma swoje źródło w nazwie rzeki i miasta Bystrzyca. Składają się one głównie ze skał metamorficznych. Najwyższym szczytem jest Jagodna mierząca 977 m n.p.m., na której znajduje się wieża widokowa.

1. Szlaki turystyczne w Górach Bystrzyckich,
2. Schronisko pod Muflonem,

Góry Orlickie

Góry Orlickie są najwyższe w Sudetach Środkowych, zarówno na obszarze Czech, jak i Polski. Najwyższy szczyt to znajdująca się na terenie Czech Wielka Destna, która ma wysokość 1115 m n.p.m. Góry te graniczą m.in. z Pogórzem Orlickim. Zbudowane są one z różnych skał metamorficznych. Najwyższym szczytem na terenie Polski jest Orlica mierząca 1084 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Orlickich,
2. Velka Destna – najwyższy szczyt.

Masyw Śnieżnika

Masyw Śnieżnika to pasmo górskie, leżące w polskiej części Sudetów Wschodnich. Położony jest on po obu stronach granicy Polski z Czechami. Masyw ten ma postać dużego rozłogu, którego punktem zwornikowym jest Śnieżnik. Znajduje się w centrum pasma i ma wysokość 1425 m n.p.m. Odchodzi od niego 6 ramion, które oddzielone są od siebie dolinami erozyjnymi.

1. Szlaki turystyczne w Masywie Śnieżnika,
2. Sky Walk – ścieżka w obłokach,
3. Wapniarka – wieża widokowa,
4. Śnieżnik – najwyższy szczyt.

Góry Bialskie

Góry Bialskie są pasmem górskim znajdującym się w Sudetach Wschodnich. Według niektórych podziałów góry te wchodzą w obręb Gór Złotych. Góry te czasem włącza się też do Masywu Śnieżnika. W większości góry te zbudowane są z gnejsów, granitognejsów lub z łupków, a także m.in. ze skał magmowych. Określane są jako stare pasmo, co przejawia się w jego materiałach budulcowych i sposobie ukształtowania. Najwyższym szczytem jest Rudawiec mierzący 1106 m n.p.m.

1. Szlaki turystyczne w Górach Bialskich,
2. Czernica – wieża widokowa,
3. Rudawiec – najwyższy szczyt.

Góry Złote

Góry Złote są pasmem górskim, które należy do Sudetów Wschodnich. Najwyższy szczyt tego pasma to Smerek, który ma wysokość 1127 m n.p.m., natomiast najwyższy szczyt Polski to Postawna o wysokości 1117 m n.p.m. Jest to masyw w kształcie rozłogu, który zbudowany jest m.in. ze skał metamorficznych i skał magmowych.

1. Szlaki turystyczne w Górach Złotych,
2. Borówkowa – wieża widokowa,
3. Kowadło,
4. Zamek Karpień,
5. Postawna – najwyższy szczyt.

Góry Opawskie

Góry Opawskie to mezoregion, który wchodzi w skład pasma Jesioniki w Sudetach Wschodnich. Znajduje się ono przede wszystkim w Czechach, ale również częściowo w Polsce. Góry te budują w dużej mierze ze skały metamorficzne, głównie gnejsy i łupki łuszczykowe, a także kwarcyty. Najwyższym szczytem po polskiej stronie jest Biskupia Kopa mierząca 889 m n.p.m., na której znajduje się wieża widokowa.

1. Szlaki turystyczne w Górach Opawskich,
2. Gwarkowa Perć,
3. Przednia Kopa,
4. Biskupia Kopa – najwyższy szczyt.