Zamek Książ w Wałbrzychu i jego tajemnice – zwiedzamy dolnośląską perłę

Znajdujący się na Dolnym Śląsku Zamek Książ w Wałbrzychu, to wyjątkowa atrakcja, którą powinien zobaczyć każdy turysta, choć w niewielkim stopniu interesujący się historią. My tak właśnie zrobiliśmy, a przymierzaliśmy się do tego od dłuższego czasu. Co jest dużym plusem, zamek zwiedza się z audioprzewodnikiem, dlatego mogliśmy dopasować swoje tempo zwiedzania. Zwłaszcza że była z nami nasza Maja, która również miała swój przewodnik.

W tym wpisie znajdziesz historię Zamku Książ w Wałbrzychu, informacje jak dojechać, gdzie zaparkować, ile kosztują bilety wstępu oraz jakie są godziny otwarcia. Będzie także o Księżnej Daisy, Adolfie Hitlerze i zdjęcia z pięknej trasy wijącej się nieopodal. Czas zwiedzania Zamku Książ to 90 minut. Co znajdziesz w tym wpisie?

1. Dojazd do zamku,
2. Godziny otwarcia i cennik biletów wstępu,
3. Historię wałbrzyskiej budowli,
4. Kilka słów o Księżnej Daisy,
5. Związek Adolfa Hitlera z Książem,
6. Opis zwiedzania,
7. 13 ciekawostek dotyczących dolnośląskiej perły,
8. Informacje o atrakcjach wokół zamku, czyli Diabelskim Mostku, Starym Książu czy punkcie widokowym.

Jak dojechać do Zamku Książ w Wałbrzychu z Wrocławia?

Podróżując samochodem, do Wałbrzycha dojechać można kilkoma drogami. Najłatwiejszą trasą dojazdową, prowadzącą z Wrocławia jest autostrada A4, a później droga 35 przez Świdnicę. Druga, bardziej urokliwa trasa prowadzi przez Sobótkę. Z trasy rozciąga się przepiękny widok na górę Ślężę. Parking znajduje się tuż przy zamku i kosztuje 15 złotych za dzień.

Istnieją również połączenia kolejowe Wrocław Główny – Wałbrzych Szczawienko. Należy wysiąść na wspomnianej stacji oraz skorzystać z miejskiej komunikacji. Do Zamku dojeżdża linia numer 12.

Na trasie Wrocław – Wałbrzych, kursuje również prywatna komunikacja. Bus jedzie przez Świdnicę i zatrzymuje się w okolicy wałbrzyskiej palmiarni. Stąd do Zamku dojechać można autobusem numer 8 oraz 12.

Cennik i godziny otwarcia

• Kwiecień – październik | poniedziałek – piątek: 9:00 – 16:00 | sobota – niedziela: 9:00 – 17:00,
• Listopad – marzec | poniedziałek – piątek: 10:00 – 15:00 | sobota – niedziela: 10:00 – 16:00,
• Bilet normalny z audioprzewodnikiem i palmiarnia – 39 złotych,
• Bilet ulgowy z audioprzewodnikiem i palmiarnia – 32 złote.
• Szczegóły związane z cenami biletów dostępne są na oficjalnej stronie internetowej Zamku Książ.

Historia jednego z największych zamków w Polsce

Zamek został wybudowany na przełomie lat 1288-1292 przez księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I Surowego, który zamieszkał w zamku, po przeprowadzce z Lwówka. Powstał on, po zniszczeniu grodu drewnianego, który znajdował się właśnie na terenie budowy zamku. Choć budowla sprostała wszelkim oczekiwaniom jego właściciela, kilkukrotnie przekazywano go innym właścicielom, między innymi z powodu złej sytuacji materialnej.

Ta zmieniła się dopiero w 1509 roku, kiedy właścicielami stała się rodzina Hochbergów. Podjęto decyzję o przebudowie Zamku oraz wybudowaniu nowych, przynależących do zamku zabudowań, czyli między innymi Palmiarnię w Wałbrzychu Lubiechowie. Pełniła ona głównie rolę dekoracyjną. Na potrzeby uprawy, do powstającej palmiarni sprowadzono nawet tuf wulkaniczny, który miał stać się podłożem dla egzotycznych gatunków roślin. Palmiarnia szybko się powiększyła. Stworzono specjalne miejsce do uprawy krzewów, oraz powstał ogródek warzywno-owocowy, który miał zaopatrywać zamkową kuchnię w świeże produkty.

Mimo zmiany właściciela wałbrzyska Palmiarnia funkcjonuje do dziś, będąc obowiązkowym punktem na turystycznej mapie Wałbrzycha. Ostatnią właścicielką Zamku była Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless, zwana Księżną Daisy.

Wyjątkowa księżna, baronowa Zamku Książ – Księżna Daisy.

Księżna zamieszkała w Zamku tuż po ślubie z księciem pszczyńskim Hansem Heinrichem XV Hochberg. Podczas swojego panowania, zleciła budowę pięknego, angielskiego ogrodu, który miał ocieplić otoczenie, w którym mieszkała. Angażowała się również w życie okolicznych mieszkańców, oraz dzięki swoim kontaktom i wpływom, próbowała zapobiec wybuchowi wojny. Niestety, mimo szczerej woli, wojna wybuchła, a Księżna Daisy prowadziła liczne działalności charytatywne.

Niestety, po wojnie jej zdrowie podupadło, a w roku 1943 zmarła, niespełna dwa lata po wysiedleniu jej z Zamku Książ. Jej szczątki spoczywały w znajdującym się na terenie zamku Mauzoleum, jednak po obrabowaniu jej grobu, szczątki przeniesiono na nieistniejący już cmentarz na Szczawienku.

Adolf Hitler w zamku w Wałbrzychu, czyli słynna budowa podziemnej trasy

Po wysiedleniu Księżnej Daisy z Zamku właścicielem obiektu stały się władze III Rzeszy, które zajęły się przebudową zamku na potrzeby utworzenia kwatery Adolfa Hitlera. Do budowy zmuszono więźniów, którzy przebywali w nowopowstałej fili obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Przebudowa doprowadziła do zniszczenia wielu elementów dekoracyjnych zamku. Wykopano podziemne tunele, oraz stworzono podziemny schron. Nieoficjalnie mówi się, że w podziemiach Zamku Książ, miała zostać uruchomiona fabryka militarna. Nie ma jednak żadnych dokumentów, które potwierdzałyby tę teorię.

Po wojnie zamek został wielokrotnie rozkradziony i mocno zniszczony. Nowym właścicielem stał się Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.

Jak wygląda zwiedzanie zamku?

W chwili obecnej Zamek nadal funkcjonuje, a w jego komnatach organizowane są liczne wystawy, koncerty poetyckie, przyjęcia, a nawet ogromna wystawa kwiatów, która każdego roku, odbywa się w majowy weekend.

Zamek udostępniono turystom, którzy mogą zwiedzić tylko nieliczne pomieszczenia zamkowe, w tym między innymi kaplice, salę Maximiliana, dziedziniec, Salon Biały, zamkowe ogrody, stadninę koni, mauzoleum oraz podziemną trasę turystyczną.

Zwiedzając Zamek, warto wybrać się do wspomnianej wcześniej Palmiarni na Lubiechowie, gdzie prócz egzotycznych gatunków roślin, znajdują się zwierzęta, w tym lemury, pawie oraz żółwie. Nie ma wyznaczonego czasu na zwiedzanie pomieszczeń zamkowych, jednak teren zamku należy opuścić do godziny 18.

Na terenie Zamku, organizowane są liczne uroczystości, w tym śluby oraz studniówki. Znajduje się tu zamkowy hotel, restauracja oraz kawiarnia, gdzie pijąc kawę, można podziwiać przepiękne krajobrazy. W niedziele, w zamkowej kaplicy, odbywa się msza święta, dla pobliskich mieszkańców oraz turystów, odwiedzających Książ. Miejsce to jest na tyle wyjątkowe, że z pewnością zachwyci każdego. Miejsce musieliśmy zwiedzać w maseczkach lub przyłbicach. Mieliśmy te drugie.

Ciekawostki związane z Zamkiem Książ w Wałbrzychu. 13 rzeczy, które warto wiedzieć

1. W latach 1944-1945 w Książu znajdowała się filia niemieckiego obozu koncentracyjnego Gros-Rosen. Przetrzymywani w nim więźniowie, zmuszeni byli do tworzenia podziemnych tuneli.
2. W 1797 roku, na polecenie Bolka I Surowego, nieopodal Zamku, wybudowano niewielki, romantyczny Zamek Stary Książ. Składał się on z trzech członów, murowanego zamku górnego i dwóch podzamczy ufortyfikowanych wałami. Miał pełnić rolę obronną Zamku Książ. W 1428 roku został zdobyty przez ruch religijny i polityczny husytów. Następnie przejęli go rycerze-rabusie, którzy opuścili zamek 1484 roku. Od tego czasu pozbawiony właściciela zamek, zaczął popadać w ruinę. Pozostałości Zamku istnieją do dziś. Stały się kolejną, lokalną atrakcją. Piękna okolica oraz widok na Zamek sprawia, że na zamku nie brakuje turystów.
3. Zamek jest największym zamkiem na Dolnym Śląsku. Liczy ponad 400 pomieszczeń, które zostały wybudowane w innym stylu architektonicznym.
4. Podczas rządów Hansa Heinricha XV oraz Księżnej Daisy, zamek został przebudowany. Dobudowano dwa neorenesansowe skrzydła, na których znajdowały się herby rodzinne.
5. Nazwa zamku wywodzi się od miejscowości, w której niegdyś znajdował się zamek. W późniejszym czasie tereny Książa zostały przyłączone do Wałbrzycha, tworząc jedna miejscowość.
6. W podziemiach Zamku znajduje się Dolnośląskie Obserwatorium Geofizyczne.
7. Kilka razy w roku, na terenie zamku odbywa się nocne zwiedzanie. W ten sposób można spojrzeć na piękny, zabytkowy zamek z nieco innej perspektywy. Po zmroku, na zamkowe korytarze wychodzą duchy i zmory, które zamieszkują liczne komnaty. Zwiedzanie tylko dla odważnych.
8. Stado Ogierów Książ, znajduje się na terenie pomieszczeń stajennych, nieopodal zamku.
9. W czasie prac remontowych w Sali Krzywej pod lamperiami odkryto cenne polichromie, zamalowane w czasie II wojny światowej.
10. Po zakończeniu wojny, przy zamku zamontowano zagłuszarkę Radia Wolna Europa.
11. Lawa znajdująca się w Palmiarni, pochodzi z wulkanu Etna.
12. Jeziorko Daisy, to zielone jezioro, które powstało na wskutek zalania wyrobiska kamienia. Legenda głosi, że w owym jeziorku zatopione zostały perły Księżnej Daisy.
13. Na terenie zamkowego parku, znajdują się ruiny amfiteatru. Choć obiekt ten został mianowany amfiteatrem, nie jest znane jego wcześniejsze zastosowanie. Teren wykorzystywany jest podczas organizowania plenerowych imprez.

Zamek Książ, to zdecydowanie perła Dolnego Śląska. Przepiękne, zamkowe wnętrza, oraz urokliwa okolica sprawia, że wypoczynek w tym miejscu jest czystą przyjemnością. To świetny pomysł na weekendową wycieczkę, która dostarczy niezapomnianych wrażeń.

Ścieżka Hochbergów, Diabelski Mostek, punkt widokowy, Zamek Stary Książ i Wąwóz Książ

Czy warto odwiedzić Zamek Książ w Wałbrzychu? Według mnie tak, ponieważ robi duże wrażenie. My po zwiedzaniu przeszliśmy przez zamkowe tarasy i ruszyliśmy na ścieżkę, która prowadzi przez punkt widokowy, Diabelski Mostek, Zamek Stary Książ, Wąwóz Książ, w większości ścieżką Hochbergów.

Do punktu widokowego będącego drewnianym tarasem widokowym szliśmy zielonym szlakiem. Nie wychodziliśmy na też wyższy, tylko zostaliśmy na dole. Mieliśmy okazję przejść się Diabelskim Mostem obok skał. Dalej po przekroczeniu rzeki Pełcznicy dotarliśmy do Zamku Stary Książ znajdującego się na wzgórzu.

Dalej szliśmy wzdłuż rzeki. Minęliśmy pomnik dzieci Hochbergów i dotarliśmy do Wąwozu Książ. Tam warto zobaczyć cisa „Bolko”. Jest to piękny teren Książańskiego Parku Krajobrazowego. Cała trasa liczy 4,7 km i zajmuje około 2 godziny. Warto się nią przespacerować, ponieważ nie spotkasz tam zbyt wielu ludzi, a można odkryć wiele pięknych miejsc znajdujących się w bliskim sąsiedztwie wałbrzyskiego zamku.