Ziemia i Kotlina Kłodzka – kraina, którą warto poznać bliżej

Kotlina Kłodzka to kraina, która znajduje się w środkowej części Sudetów w województwie dolnośląskim. Dookoła kotliny rozciągają się liczne pasma górskie: Góry Stołowe, Masyw Śnieżnika, Góry Złote, Wzgórza Włodzickie i Ścinawskie oraz Góry Bardzkie. Całość tych terenów tworzy region historyczny zwany Ziemią Kłodzką.

Przez wielu cała Ziemia Kłodzka nazywana jest błędnie Kotliną Kłodzką.

Okazuje się, że kotlina to około 13 procent Ziemi Kłodzkiej. Ponad 90 procent osób poszukuje największych atrakcji Kotliny Kłodzkiej, myśląc, że one rozsiane są na obszerniejszym terenie. W tym wpisie znajdziesz atrakcje głównie Ziemi Kłodzkiej, ale te z kotliny również się znajdą.

Na całym obszarze Ziemi Kłodzkiej występuje wyjątkowo zróżnicowana rzeźba terenu, a samo podłoże wykształciło się w okresie ery paleozoicznej i tworzą je skały magmowe oraz piaskowce pokryte lessami, gliną, żwirem i piaskami. Niewielkie wzgórza otaczają głębokie doliny rzeczne. Wzdłuż Kotliny Kłodzkiej przepływa Nysa Kłodzka – jeden z dopływów Odry o całkowitej długości ponad 181 kilometrów, którego źródło leży w Masywie Śnieżnika na wysokości 1006 m n.p.m. Rzeka na obszarze Gór Bardzkich tworzy piękny obszar nazywany przełomem Nysy Kłodzkiej. To malownicza dolina z meandrującymi brzegami rzeki o długości 15 kilometrów, którą najlepiej podziwiać z położonego w pobliżu zbocza góry Kalwaria.

Przez Dolinę Kłodzką przepływają również rzeki: Biała Lądecka, Bystrzyca Dusznicka i Ścinawka. Obszar pokrywają liczne miejscowości, z których najważniejszą i największą jest Kłodzko – atrakcje turystyczne.

Krótkie dzieje Ziemi Kłodzkiej

Już w czasach antycznych przez obszar Ziemi Kłodzkiej i Kotliny Kłodzkiej prawdopodobnie przechodził Szlak Bursztynowy, a liczne wykopaliska archeologiczne świadczą o wcześnie wykształconym osadnictwie na tych terenach. W średniowieczu znajdowało się tu grodzisko. Ziemie Kłodzkie przez wieki przechodziły pod panowanie różnych państw, były najeżdżane przez czeskich husytów i niejednokrotnie stanowiły lenno oddawane w ręce królów. Pierwszy duży rozwój okolicznych miast nastąpił w XVIII wieku pod panowaniem Prus. Choć pod koniec wieku Kłodzko i pobliskie miejscowości nieco podupadły, w XIX wieku zaczęto odkrywać zdrowotne właściwości wód mineralnych występujących w tej części Sudetów oraz doceniono turystyczne walory całego regionu.

Ziemia Kłodzka i Kotlina Kłodzka dla aktywnych

Na terenie Ziemi i Kotliny Kłodzkiej licznie występują szlaki piesze i rowerowe. Do najważniejszych należą dwa długie szlaki spacerowe, w tym Szlak Spacerowy „Dookoła Gminy Kłodzko” o długości ponad 53 kilometrów. Na Ziemi Kłodzkiej przebyć można również:

• Czerwony szlak z Duszników-Zdroju do Schroniska „Jagodna” o długości ponad 28 kilometrów,
• Niebieski szlak ze Schroniska „Jagodna” do Schroniska „Pod Muflonem” o długości 24,5 kilometrów,
• Zielony szlak z Koziej Hali do Przełęczy Sokołowskiej o długości 19,2 kilometrów,
• Trzy szlaki żółte: z Krosnowic na Kłodzką Górę (15,2 km), z Przełęczy Sokołowskiej do Huty (8,3 km) oraz ze Schroniska „Jagodna” na Orlickie Zahori (5,9 km).

W okolicy znajduje się wiele widokowych tras rowerowych o różnych poziomach trudności. Początkujący mogą wybrać łagodniejsze i prostsze szlaki położone na terenie Kotliny oraz Ziemi Kłodzkiej. Nieco bardziej wymagające trasy górskie znajdują się w wyższych partiach górskich i wymagają odpowiedniego sprzętu, dobrej kondycji i doświadczenia.

Miłośnicy narciarstwa zimą mogą korzystać z wielu atrakcji, w tym ofert wielu kurortów i stacji narciarskiej. W pobliżu znajduje się choćby Zieleniec SKI Arena, który jest jednym z największych kompleksów narciarskich w całej Polsce. Latem dużą atrakcją są spływy pontonami po Nysie Kłodzkiej. Dodatkowo w niektórych miejscowościach znajdują się wypożyczalnie kajaków oraz specjalnie wytoczone trasy spływów o różnym poziomie trudności.

Twierdza Kłodzko – największa atrakcja Kotliny Kłodzkiej

Twierdza Kłodzko to ogromna fortyfikacja, która powstała na przełomie XVII i XVIII wieku na miejscu rozebranej w 1622 roku warowni. Stanowi największą i najciekawszą atrakcję Kotliny Kłodzkiej. Obecnie około 10% z całej fortyfikacji jest udostępniona dla turystów. Trasa zwiedzania wiedzie m.in. przez wspaniały Dziedziniec Tumski, starodawną Kuźnię, Bastion Alarmowy (rozsławiony w serialu „Czterej pancerni i pies”), dawny lazaret i wieżę, z której podziwiać można malowniczą panoramę gór i okolicznych miejscowości.

Na odważnych czekają podziemia, gdzie umiejscowiona jest kilometrowa ścieżka turystyczna. Dodatkową atrakcją jest możliwość wystrzału salwy artyleryjskiej z prawdziwej armaty (koszt około 70 złotych). Obiekt umożliwia zwiedzanie również w nocy, organizowane są tam liczne wydarzenia, takie jak Jarmark Forteczny, festiwal muzyczny Rock Bastion oraz rekonstrukcje bitew z czasów napoleońskich.

Kłodzko to największe miasto w Kotlinie Kłodzkiej

Kłodzko to piękne, zabytkowe miasto i stolica Ziemi Kłodzkiej. Szczególne wrażenie robi piękna Starówka oraz gotycki most na rzece Młynówce. Dużą atrakcją jest Twierdza Kłodzko oraz możliwość przejścia Podziemną Trasą Turystyczną Tysiąclecia Państwa Polskiego – ponad 600-metrowa ścieżka obejmuje liczne piwnice i magazyny umiejscowione pod głównymi ulicami miasta.

Ważnym obiektem w mieście jest Muzeum Ziemi Kłodzkiej, gdzie znajdują się wystawy historyczne i etnograficzne, ekspozycja kłodzkiego szkła dekoracyjnego oraz kolekcja zegarów mechanicznych w XIX i XX wieku. Na najmłodszych duże wrażenie zrobi Minieuroland – rozległy park miniatur, w którym umieszczono ponad 40 modeli najpiękniejszych budowli polskich i zagranicznych, a to wszystko pośród zielonych alejek parkowych.

Góry Stołowe znajdują się na Ziemi Kłodzkiej poza Kotliną Kłodzką

Góry Stołowe zostały wypiętrzone już 30 milionów lat temu – jest to jeden z niewielu europejskich przykładów gór płytowych, które charakteryzują się widocznie spłaszczonym szczytem oraz stromymi stokami. Cały obszar objęty został ochroną instytucji parku narodowego. Szczególną atrakcją jest wejście na Szczeliniec Wielki, czyli najwyższe wzniesienie pasma, na które wejść można po setkach kamiennych stopni. Na szczycie umiejscowiona jest platforma widokowa nad urwiskiem, z której rozciąga się wspaniała panorama Sudetów.

Punktem obowiązkowym zwiedzania Ziemi Kłodzkiej są Błędne Skały – rozległy, malowniczy labirynt pełen wąskich korytarzy między skałami. Warto zobaczyć również Skalne Grzyby, czyli specyficzne formacje skalne oraz pobliskie, nieco odosobnione Radkowskie Skały.

• Największe atrakcje w Górach Stołowych,
• Skalne Miasto Adrspach,
• Božanovský Špičák i Koruna,
• Szczeliniec Wielki,
• Piekielna Góra,
• Kopa Śmierci,
• Błędne Skały,
• Skalne Grzyby.

Polanica-Zdrój – uzdrowisko na Ziemi Kłodzkiej

Polanica-Zdrój to zabytkowe miasto uzdrowiskowe z pięknie zachowaną, dziewiętnastowieczną zabudową. Znajduje się tu rozległy Park Zdrojowy o powierzchni 13 hektarów, gdzie ulokowane są m.in. Pijalnia Wód Mineralnych, Teatr Zdrojowy, Muszla Koncertowa i piękna multimedialna fontanna. Ważną częścią miasta jest Park Szachowy z ogromną planszą do gry w szachy. Boki o długości 10 metrów oraz rozłożone, ponad metrowe figury szachowe pozwalają na rozegranie partii gry z całkiem innej perspektywy. Regularnie odbywa się tu również Międzynarodowy Turniej Szachowy. Wspaniałą atrakcją w Polanicy jest Centrum Aktywnego Wypoczynku „Góralka”. Na jego terenie możemy korzystać z toru saneczkowego, parku linowego i dużego placu zabaw, odpocząć w strefie relaksacyjnej i skorzystać z bogatej oferty gastronomicznej.

• Zobacz atrakcje w Polanicy-Zdroju.

Lądek-Zdrój – jedno z najważniejszych uzdrowisk na Ziemi Kłodzkiej

Lądek-Zdrój to jedna z najważniejszych miejscowości uzdrowiskowej w całym kraju. Występują tu źródła wód siarczanowych i fluorowych, które pomagają w leczeniu chorób reumatycznych, ortopedycznych i neurologicznych. W Parku Zdrojowym znajduje się Pijalnia Wód Mineralnych oraz liczne obiekty małej architektury.

Wśród wielu zabytków w mieście warto odwiedzić barokowy, siedemnastowieczny Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny oraz Arboretum z licznymi krzewami i drzewami. Z Lądka-Zdroju wybrać się możemy na spacer do Jaskini Radochowskiej lub wspiąć się na szczyt Trojaka (766 m n.p.m.), gdzie podziwiać można piękne formacje skalne, takie jak: Trzy Baszty, Skalna Brama i Skalny Mur.

• Opis szlaku na Trojak.

Międzygórze i Masyw Śnieżnika

Międzygórze to wyjątkowo malownicza miejscowość położona na wysokości ponad 600 m n.p.m. u podnóża Masywu Śnieżnika. Jednym z najpiękniejszych miejsc w Międzygórzu jest rezerwat Wodospadu Wilczki. Wodna kaskada ma wysokość 22 metrów, a zimą tworzy piękny lodospad. W rezerwacie tuż przy wodospadzie znajduje się specjalny punkt widokowy, idealny do zrobienia pamiątkowych zdjęć.

Dużą atrakcją miejscowości jest Ogród Bajek wypełniony drewnianymi rzeźbami postaci znanych z bajek i legend. Spotkać tu można Kubusia Puchatka z przyjaciółmi, Pinokia i bohaterów takich animacji jak Shrek, Muminki czy Pszczółka Maja. Z Międzygórza łatwo dostać się można na szlak prowadzący na szczyt Śnieżnika (1423 m n.p.m). Jest to najwyższy szczyt polskiej części Sudetów Wschodnich i należy do Korony Gór Polski. Na nim umiejscowione zostało Schronisko PTTK „Na Śnieżniku”.

• Opis szlaku na Śnieżnik z Międzygórza.

poznaj atrakcje turystyczne Międzygórza

Góry Sowie i szczyt Wielka Sowa do odznaki Tysięczniki Ziemi Kłodzkiej

Góry Sowie to pasmo Sudetów Środkowych (i najstarsza część całych Sudetów!), którego najwyższym szczytem jest Wielka Sowa (1015 m n.p.m.). Występują tu liczne gniazda skalne i łagodne szczyty porośnięte borami świerkowymi. Zaobserwować tu można duże populacje nietoperzy, muflony, jelenie i kilkadziesiąt gatunków bytujących ptaków.

Miłośnicy górskiej turystyki pieszej i rowerowej mają do dyspozycji wiele szlaków prowadzących m.in. na Wielką i Małą Sowę, Kalenicę i Sokolicę. Dużą zaletą tutejszych tras jest niewielka ilość turystów oraz często występujące punkty widokowe. Dodatkowo w Górach Sowich odwiedzić można największą europejską twierdzę Górską na Srebrnej Górze oraz majestatyczny Zamek Grodno z ekspozycją muzealną. Wielka Sowa należy do projektu Tysięczniki Ziemi Kłodzkiej stworzonego przez PTTK z Kłodzka.

• Opis szlaku na Wielką Sowę,
• Opis szlaku do wieży widokowej na Kalenicy.

Jaskinia Niedźwiedzia

Jaskinia Niedźwiedzia umiejscowiona jest w Kletnie: jest to najdłuższa jaskinia w Sudetach (ponad 5 kilometrów podziemnych korytarzy, wnęk i sal), której głębokość dochodzi aż do 100 metrów. W środku udostępniono ścieżkę o długości 360 metrów, której zwiedzenie z przewodnikiem zajmuje około 45 minut. Wnętrze jaskini wypełnia ciekawa szata naciekowa, która tworzy fantazyjne, kalcytowe formacje. Wśród wielu sal i wnęk na szczególne wyróżnienie zasługuje Salka Nietoperzy, którą zamieszkuje około 200 przedstawicieli 6 różnych gatunków oraz wciąż aktywne stanowisko paleontologiczne, gdzie oglądać można szczątki prehistorycznych zwierząt.

W jednym z pomieszczeń obejrzeć można ogromny szkielet niedźwiedzia jaskiniowego – zwierzęta te mogły osiągać wagę nawet 900 kilogramów! Jaskinia Niedźwiedzia to pierwsza w Polsce jaskinia, która przystosowana jest do zwiedzania przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich.

• Więcej informacji o Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie.

Duszniki-Zdrój na Ziemi Kłodzkiej

Duszniki-Zdrój to piękne, zabytkowe miasto o charakterze uzdrowiskowym. Podziwiać tu można renesansowy rynek z zabudowaniami z XVIII i XIX wieku oraz rozległy Park Zdrojowy, w którym znajduje się Teatr im. Fryderyka Chopina. Ważną atrakcją miejscowości jest Muzeum Papiernictwa ulokowana w zabytkowym młynie. W obiekcie znajduje się pokaźna ekspozycja muzealna poświęcona dziejom wytwórstwa papierniczego oraz wystawa dotycząca pieniędzy papierowych. Można obejrzeć tu pokaz tworzenia papieru tradycyjnymi sposobami, a nawet samodzielnie wytworzyć papier wykorzystując metody znane od średniowiecza.

Schronisko pod Muflonem w Górach Bystrzyckich

Wyjątkowym obiektem w Dusznikach-Zdroju jest Schronisko pod Muflonem” umiejscowione na zboczu Ptasiej Góry. Znajduje się tu czytelnia, mała galeria sztuki i miejsca o charakterze rekreacyjnym. W obiekcie działa bar z przekąskami i napojami i wypożyczalnia sprzętu sportowego, takiego jak narty biegowe i rowery. W schronisku organizowane są liczne wydarzenia kulturalne, koncerty, wieczory poetyckie oraz imprezy okolicznościowe.

• Opis szlaku do Schroniska pod Muflonem.

Zieleniec – kurort narciarski na Ziemi Kłodzkiej

Zieleniec to położony na terenie Duszników-Zdroju ośrodek o charakterze sportowym i rekreacyjnym. Zieleniec SKI Arena to jedna z największych stacji narciarskich w całym kraju. W sumie wytoczonych tu zostało około 30 tras narciarskich o łącznej długości 23 kilometrów. Znajdują się tu jednakowo proste trasy dla początkujących, trasy zjazdów ekstremalnych oraz widokowy szlak narciarski o długości 2800 metrów. W kompleksie funkcjonuje szkółka narciarska i wypożyczalnia sprzętu sportowego.

Dużą atrakcją jest Snow Park z wieloma przeszkodami, na których miłośnicy snowboardu mogą doskonalić swoje umiejętności. W Zieleńcu znajduje się dobrze rozwinięta baza gastronomiczna – działają bary szybkiej obsługi, restauracje, pizzerie i bistra. Choć kompleks cieszy się największą popularnością w zimowych miesiącach, także latem nie brakuje tu atrakcji. Przez cały rok działają dwie kolejki górskie, a okoliczne Góry Orlickie zapewniają dziesiątki kilometrów pięknych szlaków. Zieleniec znajduje się poza Kotliną Kłodzką, ale na Ziemi Kłodzkiej.

Ziemia Kłodzka oraz Kotlina Kłodzka to doskonałe miejsca na spędzenie urlopu. Znajdziemy tu urokliwe, zabytkowe miejscowości o znaczeniu historycznym, ważne zabytki i muzea oraz liczne atrakcje dla dzieci i młodzieży. To jednak przede wszystkim doskonałe miejsce do eksplorowania pobliskich pasm górskich, podziwianie pięknych zachodów słońca i przeżycie wspaniałej przygody.